Bliski kontakt ze zwierzętami ma bardzo pozytywny wpływ na zdrowie i samopoczucie człowieka, a także i na jego rozwój intelektualny oraz społeczny. Z tego powodu powstały terapie z udziałem zwierząt, podczas których biorą udział przede wszystkim psy, czyli najlepsi przyjaciele człowieka. Na czym może polegać terapia z psem? Kto powinien zdecydować się na dogoterapię? Jakie rasy sprawdzają się najlepiej w roli terapeutów?
Na czym polega dogoterapia?
Dogoterapia, określana również jako kynoterapia, to jedna z najbardziej znanych i najczęściej stosowanych form terapii, podczas których biorą udział psy. Taka terapia polega na wprowadzeniu wyszkolonego psa w proces leczenia oraz rehabilitacji zarówno dzieci, jak i dorosłych, którzy cierpią na różne schorzenia. Pies podczas terapii jest pomocnikiem, który wspiera ludzkiego terapeutę w jego pracy, co ułatwia osiąganie konkretnych celów terapii. Dogoterapia jest oparta na więzi, jaka się tworzy między pacjentem i psem.
Formy dogoterapii
Wyróżnia się 3 formy terapii z psami:
- AAA – Animal Assisted Activities – to metoda, która polega na bezpośrednim kontakcie pacjenta z psem. Pacjent podczas AAA jest zachęcany do głaskania i przytulania zwierzęcia, co wyzwala pozytywne emocje, poprawia jego samopoczucie i skutecznie go relaksuje, a to z kolei ułatwia leczenie;
- AAT – Animal Assisted Therapy – polega na kontakcie z psem, który jest wykorzystywany do osiągnięcia konkretnych celów. Pacjent wykonuje różne ćwiczenia z udziałem psa, a ćwiczenia są dostosowane do jego problemów oraz potrzeb;
- AAE – Animal Assisted Education – ta metoda polega na usprawnieniu nauki i jest wykorzystywana najczęściej w przedszkolach i szkołach.
Dogoterapia – dla kogo?
Dogoterapia to najbardziej naturalna forma animaloterapii i jest niezwykle uniwersalna – w końcu pies to najlepszy przyjaciel człowieka. Z tego powodu w dogoterapii mogą uczestniczyć wszyscy, zarówno dzieci, dorośli, jak i osoby starsze. Kynoterapia jest stosowana w przypadku leczenia różnego typu niepełnosprawności – fizycznych, intelektualnych, społecznych i emocjonalnych. Kiedy warto pomyśleć o takim rozwiązaniu jak dogoterapia? Dla kogo ta metoda jest najlepsza? Kynoterapia sprawdza się znakomicie w przypadku: autyzmu, zespołu Downa, mózgowego porażenia dziecięcego, nadpobudliwości psychoruchowej, nerwicy, schizofrenii, stanów lękowych, niedowładu kończyn, a także wad postawy oraz zaburzeń widzenia, słyszenia i mowy. Psy do dogoterapii wspomagają dzieci, które mają problemy w nauce czy z nawiązywaniem kontaktów społecznych, są również znakomite w przypadku seniorów, a także osób, które przebywają w domach opieki czy w więzieniach.
Dogoterapia dla dzieci
Psy do dogoterapii mają znakomity wpływ na najmłodszych. Dogoterapia dla dzieci stanowi liczne ćwiczenia – fizyczne, socjalizacyjne, psychologiczne, wspomagające rozwój – które przybierają formę dobrej zabawy. Dzieci uczą się, jak poprawnie witać się z psem, a także jak należy go prowadzić na smyczy, pielęgnować, wydawać komendy, a także naśladują ruchy zwierzęcia oraz określają własne położenie względem niego.
Zalety dogoterapii
Kontakt z psami ma niezwykle pozytywny wpływ na człowieka. Zwierzęta uczą ludzi radości, cierpliwości i beztroski, a także motywują do ćwiczeń i sprawiają, że terapia jest łatwiejsza i przyjemniejsza. Pies do rehabilitacji dzieci czy dorosłych może przyspieszyć osiągnięcie celu danego ćwiczenia. Psi terapeuci łagodzą również stres i uczą ludzi jak łatwiej znieść niepowodzenia. Jeśli więc komuś zależy na naturalnej terapii, która go zrelaksuje, uspokoi i pomoże mu cieszyć się życiem warto postawić na kynoterapię oraz inne naturalne rozwiązania, jak na przykład ziołowe preparaty uspokajające. Psy pomagają przełamywać też swoje lęki i otwierać się na innych, ponadto zachęcają do aktywności ruchowej i umysłowej, a także i spontanicznych zachowań. Dogoterapia ma również walory edukacyjne – pomaga się skoncentrować i zaangażować, ułatwia też wyrażanie emocji i rozpoznawanie ich u innych, ponadto pies do rehabilitacji dzieci i dorosłych znakomicie namawia najmłodszych do poprawy sprawności ruchowej. Podczas takich zajęć uczestnicy poprawiają umiejętności komunikacyjne, wzbogacają swoje słownictwo, uczą się samodzielności, empatii i odpowiedzialności, ale i zyskują wiedzę na temat zwierząt oraz przyrody. Warto również zauważyć, że kontakt dotykowy z psem, na przykład głaskanie) wpływa na zwiększenie ilości endorfin w organizmie oraz zmniejszenie kortyzolu i adrenaliny. Kontakt z psem poprawia więc nastrój, wpływa na dobre samopoczucie i sprawia, że terapia jest skuteczniejsza, ponieważ jej uczestnicy chętnie przychodzą i biorą udział w ćwiczeniach.
Dogoterapia – jaki pies?
Istotnym czynnikiem, który wpływa na efektywność dogoterapii jest czworonożny terapeuta. Pies do rehabilitacji dzieci i dorosłych musi wyróżniać się nie tylko odpowiednim przeszkoleniem, ale i predyspozycjami. Psiak, który najlepiej sprawdzi się w roli terapeuty powinien być łagodny, inteligentny, zrównoważony i posłuszny, a także skory do szkolenia i odporny na stres. Taki pies musi również dobrze odnajdywać się w innym otoczeniu i lubić spędzać czas poza domem, a także akceptować obce osoby i tolerować ich dotyk. Warto zauważyć, że nie istnieje żaden wykaz ras, które sprawdzą się najlepiej w przypadku takiego rozwiązania jak dogoterapia. Jaki pies jest jednak najczęściej wybierany i ma najlepsze predyspozycje do zostania terapeutą? Za rasy idealne uznaje się golden retrievery oraz labradory retrievery, ponieważ to bardzo towarzyskie i tolerancyjne pieski, które zarażają swoim optymizmem. Świetnie sprawdzą się również nowofundlandy, a z mniejszych ras beagle czy cavalier king charles spaniel.