Wiele osób nie ma świadomości, iż skóra jest największym narządem ciała człowieka. Pełni mnóstwo ważnych funkcji, w tym stanowi barierę ochronną przed chorobotwórczymi patogenami. Można by rzec, że skóra to pierwsza linia frontu. Co to jest mikrobiom skóry i jak właściwie o niego dbać? Sprawdźmy.
Kilka słów o mikrobiomie skóry. Jaką pełni rolę?
Mikrobiom skóry (z łac. stratum microbiotum) to złożony ekosystem, który tworzą:
- wirusy,
- bakterie,
- grzyby,
- roztocza.
Jest to pewnego rodzaju zbiór mikroorganizmów, które zabezpieczają skórę przed różnymi zagrożeniami (gdy ich liczba nie przekracza normy, czyli żyją w równowadze – pomagają, zamiast szkodzić). Według szacunków masa mikrobiomu skóry u dorosłego człowieka wynosi około 2 kg. Odkrywcą tego zbioru jest słynny amerykański genetyk i mikrobiolog Joshua Lederberg, który w 1958 został uhonorowany za swoją pracę prestiżową Nagrodą Nobla. Warto mieć świadomość, że mikrobiomy skóry ludzi mogą się od siebie znacznie różnić (tak naprawdę każdy jest inny).
Mikrobiom chroni skórę przed wystąpieniem objawów, które powodują dyskomfort. Jeśli mikroorganizmy żyją w harmonii, nie musimy obawiać się dolegliwości takich jak:
- pęknięcia i suchość skóry,
- mikrouszkodzenia naskórka,
- choroby skóry (np. AZS, egzema, ŁZS, trądzik),
- przedwczesne starzenie skóry,
- reakcje alergiczne.
Jak więc właściwie chronić mikrobiom skóry i zapewnić sobie optymalny komfort życia?
Jak dbać o mikrobiom skóry i co go zaburza?
Aby mikrobiom skóry nie uległ uszkodzeniu, należy unikać agresywnej pielęgnacji skóry. Duże szkody może spowodować intensywne złuszczanie naskórka. Mocno złuszczające produkty kosmetyczne, nierzadko z alkoholem i detergentami w składzie niszczą mikrobiom skóry. Dlatego polecamy wybierać kosmetyki naturalne, ziołowe o przyjaznym składzie oraz łagodnym działaniu. Negatywny wpływ na zbiór mikroorganizmów mają również zabiegi laserowe. Tak więc jeśli to możliwe, lepiej z nich zrezygnować.
Chcąc poprawić stan naszego mikrobiomu, warto sięgać po prebiotyki, probiotyki oraz postbiotyki, które naturalnie zasilają ten skomplikowany ekostystem. Florę bakteryjną może zaburzać ubogo składnikowa, źle zbilansowana dieta. Warto więc zmienić sposób odżywiania tak, aby codzienne menu było zróżnicowane, obfitowało w produkty pełnozbożowe, warzywa, owoce, kiszonki, jogurty bez cukru, ryby morskie i chude mięso. Szczególnie ważne są pokarmy bogate w witaminę A, E i C.
Co jeszcze? Nie narażajmy skóry na działanie intensywnego promieniowania słonecznego, dymu papierosowego. Zrezygnujmy z częstego picia alkoholu, który prowadzi do dysbiozy jelitowej. Dobrą praktyką będą też regularne ćwiczenia fizyczne o umiarkowanym stopniu intensywności oraz unikanie stresu. Starajmy się nie nadużywać antybiotyków, które mogą wpływać destrukcyjnie na mikroorganizmy i zaburzać równowagę między nimi. Dla zbudowania stabilnego mikrobiomu ważny jest też dobrej jakości, spokojny i nieprzerwany sen. Zadbajmy o higienę snu i zadbajmy o to aby spać około 7-8 godzin dziennie.